Xích Lô

Xe xích lô là một phương tiện giao thông sử dụng sức người, có 3 bánh dùng để vận chuyển khách hoặc hàng hóa, thường có một hoặc hai ghế cho khách và một chỗ cho người lái xe. Người lái xe cũng vận hành nó như xe đạp thường, một vài loại có mô tơ để giúp người lái đỡ tốn sức, nếu có gắn động cơ thì gọi là xích lô máy. Thông thường xích lô có ba bánh, cũng có vài loại có bốn bánh. Loại xe đạp kéo thùng chở khách đằng sau trở thành xích lô thường gọi là xe lôi, phổ biến ở miền Tây Nam Bộ. Người chạy xe xích lô thông thường đạp xe đằng sau phần chở khách; nhiều loại có người đạp xe đằng trước.
Từ "xích lô" có gốc từ cyclo trong tiếng Pháp.

http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=87640&ChannelID=7

Thứ Bảy, 09/07/2005, 06:02 (GMT+7)
Phố mưa và xích lô
Chiều Sài Gòn cuối tuần mưa nhiều. Chạy xe trong mưa, bất chợt gặp một ông cụ đạp chiếc xích lô nép bên hông Nhà hát lớn…
Bỗng nhớ cái ngày biết kết quả đậu đại học. Hôm ấy Sài Gòn cũng mưa lâm râm như thế này, mình và nhỏ H. đèo nhau đi coi kết quả thi, rồi rú réo lên um sùm khi thấy tên cả hai cùng đậu vào một khoa.
Mừng quá rủ nhau đi vòng vòng, ra đến Nhà hát TP, thấy một ông cụ đạp xích lô lạc lõng giữa đường phố ngập tràn xe gắn máy. H. quyết định: gửi xe ở nhà sách gần đó rồi đi bộ qua nhà hát, nhờ ông lão chở hai đứa chậm rãi một chút quanh Sài Gòn - giữa một chiều mưa…
Vừa đi hai đứa vừa trò chuyện với ông cụ. Ông kể: nhà ông ở quận 8, đạp xe mỗi ngày nhiều lắm là 20.000 đồng. Nhưng ông không bỏ nghề được, vẫn cứ thích đạp xe giữa phố phường, có khách hay không cũng được. Ông bảo ông đã gắn bó với nó gần 40 năm rồi, từ hồi còn trẻ như hai đứa… Hiểu thêm một chút về hạnh phúc dung dị của cuộc đời…
Chiều nay Sài Gòn lại mưa như mùa hè năm ấy; cũng trên góc phố thân quen và thật xúc động khi lại gặp một ông lão với chiếc xích lô trong góc Nhà hát lớn - cứ ngỡ ông cụ ngày xưa… Bỗng nhớ quá một chiều mưa hôm nào có một ông lão và “hai con ngông” thả dạo trong mưa tâm sự đủ chuyện…
Sunmi_totoro@...

Xích lô tay

Nhiều người trong chúng ta có thể cho rằng jinrikisha (hay người Việt thường gọi là xe tay) là phương tiện khởi đầu từ châu Á. Thế nhưng cỗ xe hai bánh do người kéo đầu tiên dùng để chuyên chở hành khách lại xuất hiện trên đường phố Paris trong thế kỷ 17 và 18. Họa sỹ Pháp Claude Gilliott (1673-1722) mô phỏng cận cảnh hai chiếc xe tay gặp nhau tại một góc phố

Người ta cho rằng xe tay xuất hiện tại Nhật Bản hoặc một thế kỷ rưỡi sau đó và người phát minh ra xe tay ở Nhật hoặc là một nhà truyền giáo người Mỹ sống tại Yokohama (theo các bình luận gia nước ngoài) hoặc có thể là bộ ba người Nhật sống tại Tokyo (Theo các học giả Nhật). Theo một số ghi chép thì nhà truyền đạo Mỹ Jonathan Goble chế ra một chiếc xe lấy ý tưởng hỗn hợp từ một kiểu xe người kéo khác của Nhật pha trộn với xe ngựa để chính ông kéo vợ mình đi do bà bị ốm và không đi lại được.

Được biết ông Goble sau đó có đưa bản thiết kế xe cho một người Nhật tên là Shimooka Renjo với ý định sản xuất hàng loạt và tung ra thị trường. Thế nhưng dường như ông Renjo đã để thất lạc bản vẽ này. Sau đó một thời gian thì ba người Nhật là Izumi, Suzuki và Takayama nói rằng cỗ xe tay họ chế ra tại Tokyo là sự kết hợp về ý tưởng Đông-Tây. Sau đó chính phủ Tokyo thừa nhận ba người này là các nhà sáng chế độc quyền. Thế nhưng giai đoạn “độc quyền” cũng không lâu bởi chính phủ muốn đánh thuế xe và rồi ba người này cũng bị “qua mặt”.